Toen ik in 1984 predikant werd in het Lingedorpje Tricht, behoorde ik tot mijn eigen onwennige verrassing eensklaps tot de ‘notabelen’ van het dorp. Er was de hoofdonderwijzer van de plaatselijke openbare basisschool, er waren een paar grote fruittelers, er was dus de dominee en er was de huisarts. Deze woonde in een fors pand, waar beneden wachtkamer en praktijk gehouden werd, terwijl de familie erboven woonde. Dokter en dominee kwamen al snel met elkaar in contact en gedurende al mijn jaren als predikant in Tricht was er een buitengewoon goede verstandhouding en samenwerking met de huisarts en zijn actief in de praktijk meewerkende echtgenote. Niet zelden kruisten onze wegen elkaar als hij en ik allebei onze ronde door het dorp deden en dezelfde ernstig zieke dorpsgenoot op ons lijstje hadden staan. Want dat was kenmerkend voor de huisarts: hij bracht - op eigen initiatief - huisbezoeken. Hij was dan ook volledig vertrouwd met alle patiënten in zijn praktijk, kende hun woonomstandigheden, gezinssituatie, familiekwesties, en kon ziektebeelden vaak herleiden op de genetische erfenis van eerdere generaties. De huisarts wist ook van de geloofsopvattingen van zijn patiënten. Af en toe informeerde hij mij discreet over wat hem ter ore kwam, waar ik in mijn pastorale werk dan weer op kon inhaken, alles ten goede van de patiënt/pastorant. Intussen leven we in 2024. Er is een zogeheten huisartsenpraktijk, ergens aan de buitenrand van ons dorp. Je kunt er niet zomaar in de wachtkamer gaan zitten, dat gaat via de filter van een assistente die telefonisch beoordeelt hoe dringend het is. De dienstdoende artsen zelf kom ik maar een hoogst enkele keer tegen, wanneer een patiënt echt niet meer in staat is om naar de praktijk te komen. De artsen wonen zelf niet op het dorp en hebben weinig bemoeienis met het dorpsleven. Anders dan voorheen, toen we maandelijks in een zogenaamd ‘’hometeam” bijeenkwamen en vanuit onze eigen insteek (arts, wijkverpleging, maatschappelijk werk, geestelijke verzorging/pastoraat) over mensen in problematische situaties spraken, uiteraard achter gesloten deuren en met de grootst mogelijke discretie, is er nu geen enkele structurele vorm van overleg. Ik denk dat voor mijn oude huisarts – hoewel verklaard agnost – zijn werk geen baan, maar een roeping was. Zo zie ik mijn werk als predikant ook. Ik weet dat je aan messianisme kunt lijden en dan vroeg of laat voor de bijl gaat, maar als je die valkuil onderkent, kun je deze vermijden. Zomin als mijn bevriende huisarts stond en sta ik echt niet altijd aan, maar als het nodig is, interesseert het me niet of dat na vijven of voor achten of op mijn vrije zaterdag is. Ik vraag me wel eens af of de ouderwetse (dorps)dominee langzamerhand net als de huisarts niet een verdwijnende figuur begint te worden. Zelf ervaar ik moeite met collega’s die regelmatig hun telefoon uitzetten en op hun e-mail via de 'office-assistent' laten weten op welke uren en dagen ze aanspreekbaar zijn (''spreekuur' hebben). Ja, ik merk het: ik ben (of word steeds meer) ouderwets! Nooit gedacht van mezelf!
Comments